Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności

Aktualnie w przypadku skazania na karę pozbawienia wolności zasadą jest wydanie przez sąd, który wydał wyrok w pierwszej instancji polecenia zatrzymania i doprowadzenia do aresztu śledczego/zakładu karnego osoby, wobec której zapadł taki wyrok skazujący, co istotne – bez uprzedniego wzywania skazanego do stawienia się do odbywania kary w wyznaczonym terminie, a więc bez tzw. „biletu”.

Skazanemu nie przysługuje skarga na polecenie doprowadzenia do zakładu karnego.

Powyższe stawia przed skazanymi duże problemy, co w sytuacji, kiedy z jakichś powodów nie mogą oni rozpocząć wykonywania kary?

Przepis art. 151 k.k.w. określa fakultatywne przesłanki odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności. Sąd po zapoznaniu się z sytuacją skazanego i przytoczoną przez niego argumentacją może zdecydować, że skazany rozpocznie wykonywanie tej kary za jakiś czas – nie dłuższy niż rok. Skazany musi przekonać sąd, że natychmiastowe wykonanie kary pozbawienia wolności pociągnęłoby dla niego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Odroczenie może być udzielone kilkukrotnie, jednak łączny okres odroczenia nie może przekroczyć jednego roku. Sąd wydając postanowienie o odroczeniu wykonania kary pozbawienia wolności może zobowiązać skazanego do podjęcia starań o znalezienie pracy zarobkowej, poddania się odpowiedniemu leczeniu czy zgłaszania się do wskazanej jednostki Policji.

Ustawodawca nie stworzył zamkniętego katalogu, w którym znalazłyby się konkretne przypadki, jakie okoliczności uznać należy za zbyt ciężkie skutki dla skazanego lub jego rodziny. Zatem o możliwości uznania danej okoliczności za uzasadniającą udzielenie odroczenia decyduje analiza konkretnego przypadku.

Niewątpliwie okolicznością, którą mogłaby skutkować odroczeniem wykonania kary pozbawienia wolności jest np. ciężka choroba skazanego i konieczność wykonania zabiegu chirurgicznego, wyjątkowo trudna sytuacja rodzinna skazanego, przerwanie edukacji, której koniec lub jej wyodrębniony fragment (klasa, semestr) jest nieodległy. W orzecznictwie podkreśla się, że trudności w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, stosowanie autoagresji w celu uniknięcia odpowiedzialności karnej czy ewentualna niemożność spłaty zobowiązań kredytowych nie uzasadniają wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności.

Pamiętać należy, że samo złożenie wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności nie wstrzymuje polecenia zatrzymania i doprowadzenia do zakładu karnego. Zgodnie z treścią przepisu art. 9 § 4 k.k.w. złożenie wniosku o wydanie postanowienia w postępowaniu wykonawczym nie wstrzymuje wykonania orzeczenia, którego wniosek dotyczy, chyba że sąd właściwy do rozpoznania wniosku, w szczególnie uzasadnionych wypadkach, postanowi inaczej. Dlatego tak ważne jest, aby poza wnioskiem o odroczenie wykonania kary zwrócić się do sądu o wstrzymanie wykonania kary do czasu rozpoznania wniosku o odroczenie.

Jeżeli potrzebują Państwo pomocy przy sporządzeniu takiego wniosku albo reprezentacji przez sądem zapraszam do kontaktu.

adwokat Izabela Kalisz-Olszak